De kunstschilder Jean François Armand Félix Bernard is vooral bekend geworden door zijn historische landschappen. In 1854 ontvangt hij hiervoor de Prix de Rome. Bernard is altijd een relatief onbekend kunstenaar gebleven.
Cormatin 1829 - 1894 Parijs
Armand Bernard wordt op 20 april 1829 geboren in Cormatin, een dorp iets ten noorden van Cluny in het zuiden van de Bourgogne. Bernard blijft de enige zoon in het gezin. Wanneer Armand tien jaar is, verhuist het gezin Bernard naar de stad Tournus. Hier wordt Armand leerling van de gemeentelijke tekenschool onder leiding van Jean-Marie Gaudez.
Twee jaar later verhuist Armand met zijn vader naar Lyon. Hij gaat onder andere studeren bij Claude Bonnefond en vervolgt zijn opleiding aan de École des Beaux-Arts in in deze stad. Bernard begint met het schilderen van landschappen in de omgeving van Lyon.
In 1853 exposeert Bernard zijn landschappen op een Salon in Lyon.
Door middel van periodieke tentoonstellingen laten academies in het 18e en 19e eeuws Frankrijk zien dat hun leden de mooiste kunst maken. Deze tentoonstellingen, genaamd Salons, zijn een moment voor het publiek om de kunst van hun tijd te bewonderen en bieden kunstenaars de mogelijkheid om naam te maken en hun werken te verkopen (bron: Wikipedia).
Parijs
Hetzelfde jaar vertrekt Armand naar Parijs om hier verder te studeren aan de École des Beaux-Arts. Hij komt terecht bij het ateliers van de broers Flandrin, eveneens uit Lyon afkomstig. In Parijs schildert Bernard vaak in le fôret de Fontainebleu en exposeert geregeld in de Franse salons. Bernard groeit uit tot de Franse schilder die vooral bekend wordt door zijn figuurstudies en historische landschappen.
Prix de Rome voor Armand Bernard
In 1854 doet Bernard voor de eerste keer mee aan de wedstrijd voor Le prix de Rome. Tot zijn verrassing wint hij de prijs. Hij ontvangt deze prijs voor zijn historische landschap Lycidas et Méris, hetgeen een grote erkenning van zijn talent is.
De Grand Prix de Rome is destijds de belangrijkste wedstrijd van de École des Beaux-Arts in Parijs. Met het winnen van de Prix de Rome krijgt een schilder bekendheid en kan op kosten van de Franse Academie in Rome verder werken en studeren.
Bernard reist af naar Rome en blijft daar enkele jaren studeren en werken.
Na zijn Italiaanse jaren keert Armand Bernard weer terug naar Parijs. Zijn verblijf in Rome zal echter zijn hele leven zijn werken blijven beïnvloeden.
Het schilderen van alleen historische landschappen, is voor Bernard niet voldoende om van te leven. Hij gaat meedoen aan het maken van de Panorama’s van Sébastopol (1860) en van Solférino (1863). Dit zijn grote doeken van 120 meter lang en 15 meter hoog die bedoeld zijn om een speciaal voor de gelegenheid gemaakte gigantische rotonde te versieren.
Met eigen werk exposeert hij geregeld in de Parijse Salons. Bernard vindt het heerlijk om af en toe de grote stad te verlaten en bij vrienden in ‘la campagne’ van de Bourgogne te verblijven en te schilderen.
In 1879 ontmoet Bernard Henri d’Orleans, de hertog van Aumale en eigenaar van het chateau van Chantilly in Hauts-de-France. Bernard krijgt regelmatig opdrachten van de hertog van Aumale. Zo wordt hem gevraagd de bogen van een kamer, genaamd Le Tribune, in het chateau van Chantilly te versieren. Om dit te doen, maakt Bernard acht schilderijen die de plaatsen en huizen illustreren waar de hertog tijdens zijn leven heeft gewoond.
Van olieverf naar aquarel
Bernard heeft in zijn eerste periodes het meeste van zijn werken in olieverf geschilderd. In zijn latere periode ontdekt hij het werken met aquarel. Tot zijn blijdschap is hij in staat prachtige aquarellen te maken. Het schilderij Au Lavoir is hier een indrukwekkend voorbeeld van.
Bernard is zo gelukkig met de ontdekking van het aqualeren, dat hij het schilderen met olieverf helemaal voor gezien houdt.
Eind van het leven van Armand Bernard
Bernard gaat zich steeds meer terugtrekken uit het sociale leven en exposeert minder en minder. Het komt nooit tot een grote doorbraak als bekend schilder. Bernard gaat niet mee in de veranderende opvattingen over schilderkunst. Het Impressionisme is in opkomst en schilders als Monet gaan hem al snel voorbij in roem en bekendheid. De laatste tien jaar van zijn leven is Armand weer veel in de Bourgogne.
De hertog bezorgt hem nog geregeld een opdracht, zo schildert hij een portret van le Duc de Bourbon, op voorspraak van de hertog. Er is een warme vriendschap tussen Bernard en de hertog ontstaan.
Armand Bernard sterft op 4 maart 1894 in Parijs.
Meest bekende werken van Armand Bernard
Vue de l’Arricia
Au Lavoir
Paysage avec artiste au pied d’un arbre
Les environs de Norma, campagne romaine
La fuite de Neron
Werk van Bernard is onder andere te zien in Musée des Ursulines Mâcon en in het musée du Monastère royal de Brou in Bourg-en-Bresse.
