In de voetsporen van Emile Chateau ontdek je in het Bois de la Roche
veel verschillende planten en bomen met Bourgondische biodiversiteit of soms van exotische afkomst.
Sinds 1959 is de top van het Bois de la Roche een bosgebied dat vrij is van menselijk ingrijpen.
Het vormt nu een beschermd ‘îlot de vieillissement’, een verouderd eiland,
wat het bos hier en daar een spookachtig uiterlijk geeft.
Om hulde te brengen aan de botanicus Emile Chateau die veel onderzoek deed in de bossen van Salornay-sur-Guye,
heeft dit dorp het wandelparcours.
‘Les pas d’Emile Château’ is goed bewegwijzerd en leid je door veel verschillende biotopen van dit bijzondere gebied.
Onderweg staan informatieborden die veel vertellen over de flora en fauna die in dit bos verscholen gaan.
Halverwege de route bereik je het hoogste punt van waaruit je de wijde omgeving kunt zien.
Émile Chateau
Van oorsprong is Chateau een onderwijzer, maar werd later vooral een bevlogen botanicus. Hij is de uitvinder van de fytosociologie,
Sinds zijn jeugd heeft Émile Château gezien hoe de vegetatie terug groeit op de kale taluds van de nieuwe spoorlijn. Hij ontdekte dat op plaatsen met dezelfde milieu kenmerken planten die onafhankelijk waren, op vrijwel identieke wijze werden gegroepeerd: hij wordt daarmee de uitvinder van de fytosociologie (vegetatiekunde), de leer van de samenleving van planten.
Château beschrijft de invloed van klimaat en de aard van de bodem op verschillende plantensoorten en schrijft een groot aantal boeken.
Een botanicus met visie op het landschap, een van de grote Bourgondische natuuronderzoekers van de 20e eeuw.
La Guye en la Gande en la Grosne
Door Salornay-sur-Guye stroomt de rivier de Guye, het is een 46 km lange rivier die komend uit het noorden van de Saône-et-Loire bij Salornay weer naar het noorden buigt om bij Savigny-sur-Grosne in de rivier de Grosne in te stromen.
De Gande-vallei, een zijrivier van de Guye, scheidt Clunisois waartoe het Bois de la Roche behoort, van de Côte Chalonnaise waarvan het Bois de Cras, dat het dorp Salornay domineert, het zuidelijke uiteinde vormt.
In het secundaire tijdperk lag hier een warme, tropische zee. Op de bodem van deze zee worden kalkstenen reliëfs afgezet. Het gebied ligt aan de rand van het granieten Centraal Massief, zoals je ook kunt iets naar het oosten kunt zien in Butte de Suin, de Para Tauberon en noordwaarts bij Mont Saint-Vincent.
Het Bois de la Roche-pad leidt naar de top van het uitgestrekte massief van het Bois des Brûlées. Gelegen op een door erosie gevormde kalkstenen bergkam, is dit reliëf gevormd door opeenhoping van sedimenten in de Jura zee van 170 miljoen jaar geleden.
In 1943 graveert het National Geographic Institute de exacte hoogte van het hoogste punt van het graniet in la Bois de la Roche: 412 meter.
Geschiedenis in het Bois de la Roche
In het kreupelhout van La Roche zijn sporen bewaard gebleven van de beschavingen van de eerste boeren uit de bronstijd en de ijzertijd, van -2000 tot -500 voor Christus. De stenen voor de kenmerkende murgers (lage muren van gestapelde stenen zonder vorm van specie) zijn afkomstig van het geploegde land aan de rand van het bos.
Onze voorouders hebben het eikenbos gekapt om hun kuddes te laten grazen. Vandaag zijn de laatste weilanden verdwenen. Alleen een waterbak en een ‘chêne cornier’, een eik op een hoek, als beplantingsgrens markeren oude perceelgrenzen, getuigen van een tijd vóór 1950.
De hellingen van de heuvels worden sinds 1834 gebruikt voor traditioneel bosbeheer. Een cyclus van 20 jaar zorgt voor permanente levering van brandhout. De onverbrande takken die ter plaatse worden achtergelaten, behouden de boshumus en herstellen waardevol organisch materiaal dat rijk aan sporenelementen is.
In 1840 worden de gebieden van Bois de la Roche en de bossen op de bodem van de vallei verdeeld in percelen die om de 20 jaar werden geëxploiteerd voor brandhout, de ‘affouages’.
De grote ronde markeringen markeren de gemeenschappelijke bospercelen van het grensplan uit 1840. De omzet van deze percelen gaat dalen wanneer er betaalbare olie voorhanden komt en houtkap minder noodzakelijk is.
Inwoners van Salornay-sur-Guye mogen iedere winter een deel van aangeplant bos kappen voor eigen gebruik. Daarmee gaat men terug naar oorspronkelijk gebruik van een deel van de bossen. Elke winter wordt een nieuw perceel van de huidige 320 hectare bos toegewezen.
Vanwaar al die korstmossen?
Het donzige eikenbos van buxus is de plantengroep die is aangepast aan de warmste plekken van het kalksteen.
In droge tijden blijft het vochtig onder de altijd groenblijvende buxus en ontstaat een uiterst geschikt klimaat voor mossen en korstmossen.
Flora en fauna in Bois de la Roche
De zoogdieren van Bois de la Roche
In dit bijzondere bos leven tientallen vogelsoorten. Daarnaast is dit het leefgebied van de das, het wilde paard, de ree, eekhoorn, marter, veldmuis, vos en het wild zwijn.
De das komt iedere avond uit zijn schuilplaats in het Bois de la Roche tevoorschijn om rond te dwalen en op zoek te gaan naar zijn levensonderhoud. Die schuilplaats heeft hij uitgegraven in de kalksteen van de rots.
Het koninkrijk van de buxus
De kleine geglazuurde bladeren van de buxus vormen een ondoordringbaar scherm voor het licht en de warmte van de zon. Deze donkere buxusjungle, die voor het laatst in 1959 is gekapt, beschermt in de lente en de herfst het vochtige kreupelhout en is een paradijs geworden voor mossen, korstmossen en schimmels.
De sterke geur van de buxus wordt in februari verrijkt met de subtiele geur van kleine mannelijke kornoelje bloemen waarvan deze sappige kornoeljes in de herfst marters, dassen, vossen en andere bosverzamelaars als bijzonder en zeer gewaardeerd voedsel dienen.
Een flora die doet denken aan het Zuiden
Naast de buxus zie je hier veel hulst. Bekende en minder bekende bomen wisselen elkaar af. Zo ontdek je de Italiaanse Esdoorn en de Donzige eik (de ‘witte eik’ van het Zuiden). Dichtbij de top kom je de Italiaanse Silene, een zeldzame plant die in Bourgondië alleen bekend is in een vijftiental plaatsen in Mâconnais-Clunisois, tegen. Ook varens gedijen goed in dit schaduwrijke bos.
De bomen en planten in dit bos stellen geen grote eisen aan de leefomgeving en nemen genoegen met kalkgrond en kunnen hun wortels tussen de rotsspleten laten groeien.
Kruiden in het Bois de la Roche
Aan de randen van het Bois de la Roche zijn veel verschillende kruiden te vinden, die de speciale belangstelling van Émile Chateau hadden. Dit gebied kleurt het geel van het rustgevende Helianthème of roze van de piramidevormige Orchis zoals Hondskruid.
Panorama over de Chalonais
Halverwege de route bereik je het hoogste punt van waaruit je de wijde omgeving kunt zien.
Informatieborden
Gedurende de hele, goed bewegwijzerde route vind je grote panelen met veel interessante informatie
over flora, fauna en geschiedenis van de omgeving waar de doorheen loopt.
Hoe kom je bij het Bois de la Roche?
Er zijn twee mogelijkheden om het Bois de la Roche binnen te gaan:
Lopend of met de fiets ga je het best in Salornay-sur-Guye de brug Sainte-Catherine over. Voorbij de begraafplaats vind je aan de voet van de heuvel een startbord met de route.
Met de auto kun je ook vanuit het centrum van Salornay-sur-Guye naar het zuiden over de D980 richting Cluny. Vervolgens sla je linksaf de D117 in, richting Flagy. Na 1800 meter zie je links van de weg een kleine parkeerplaats. Hier mag je parkeren en vind je een ingang naar het Bois de la Roche.
bronnen
http://salornay-nature.fr
https://salornay-sur-guye.fr/environnement
Le Journal; 13 juli 2014
