Om de rivieren de Saône, de Loire en de Yonne met elkaar te verbinden,
zijn in de achttiende eeuw het Canal de Bourgogne en het Canal du Centre aangelegd;
kanalen met veel bruggen en talloze sluizen om hoogteverschillen te overbruggen.
Zo ontstaat er een waterweg van de Middellandse Zee naar de Atlantische Oceaan.
Door de komst van de spoorlijn Parijs-Dijon-Marseille en later van meer autowegen,
worden de kanalen van steeds minder belang als transportwegen.
Tegenwoordig worden de kanalen vooral gebruikt voor pleziervaart.

Rivieren en kanalen in de Bourgogne
In de Bourgogne stromen vier grote rivieren: de Saône (uitmondend in de Rhône), de Loire, de Seine en de Yonne.
De Seine ontspringt in de Bourgogne, ten noordwesten van Dijon.
De Yonne is een zijrivier van de Seine, ontspringend aan de linkeroever in het massief van de Morvan.
Daarnaast stromen er tientallen kleine rivieren en beekjes door deze omgeving.
In het westen van de Saône-et-Loire stroomt de rivier de Loire als grensgebied en in het oosten de Saône.
Ook in deze regio stromen veel kleine rivieren, zoals de zijrivieren van de Saône: de Doubs en de Grosne. De Guye (weer een zijrivier van de Grosne) en de kleinere riviertjes de Fré en de Gande.
Om de rivieren de Saône, de Loire en de Yonne met elkaar te verbinden, zijn in de achttiende eeuw het Canal de Bourgogne en het Canal du Centre aangelegd; kanalen met veel bruggen en talloze sluizen om hoogteverschillen te overbruggen. Zo ontstaat er een waterweg van de Middellandse Zee naar de Atlantische Oceaan.
Door de komst van de spoorlijn Parijs-Dijon-Marseille en later van meer autowegen, worden de kanalen van steeds minder belang als transportwegen. Tegenwoordig worden de kanalen vooral gebruikt voor pleziervaart.

Canal de Bourgogne
Émiland Gauthey werkt mee aan de bouw van een kanaal dat de rivieren de Yonne en de Saône verbindt, het Canal de Bourgogne. Dit kanaal verbindt Migennes sur Yonne met Saint-Jean-de-Losne aan de Saône. Al sinds de 15e eeuw is het de bedoeling Dijon te ontsluiten.
De eerste steen wordt door de prince de Condé gelegd op 24 juli 1784 in Saint-Jean-de-Losne. maar het kan pas ruim vijftig jaar later in 1832 geopend worden. Het eerste traject, van Dijon tot aan Saint-Jean-de-Losne is in 1808 gereed, het tweede traject, van Dijon tot aan Pont-de-Pany is veel langer, maar al in 1814 klaar.
Dan is er echter nog het obstakel bij het hoogste punt van het kanaal, op 378 meter hoogte. Hier moet bij Pouilly-en-Auxois een tunnel met een lengte van 3333 meter komen. Tussen 1826 en 1832 is hieraan gebouwd. De ‘tunnel de Pouilly’ heeft geen jaagpad, daarom was het noodzakelijk om de schepen aan een ketting voort te trekken. Wanneer dit geconstrueerd is, wordt het eindelijk mogelijk voor de scheepvaart het hele Canal de Bourgogne te bevaren.
In 1867 wordt een ’toueur à vapeur’ in gebruik genomen, deze stoommachine werkte op cokes die helaas giftige dampen de tunnel inblazen. Daarom wordt deze in 1894 vervangen door een elektrische sleepboot die tot in 1987 in gebruik was.
Canal de Bourgogne is het hoogst gelegen kanaal van Frankrijk. Het slingert met 189 sluizen en verschillende aquaducten 242 kilometer door het Bourgondisch landschap. Beginnend bij de Saône stroomt het kanaal naar de vallei van de Yonne.
Door de geringe breedte van het kanaal is er alleen nog maar pleziervaart mogelijk. Langs het kanaal loopt een mooie fietsroute, over het oude jaagpad is nu de Voie Verte gerealiseerd.

Wie is Émiland Gauthey
Chalon-sur-Saône 1732 - 1806 Parijs
De naam van Émiland Gauthey is voor altijd verbonden aan het Canal du Centre tussen Digoin en Chalon-sur-Saone.
Bruggen, kerken, stadhuizen, herenhuizen, bijna oneindig zijn de kunstwerken die Gauthey ontworpen heeft.
Émiland Marie Gauthey is een Franse wiskundige, ingenieur en architect. In de Bourgogne is hij van groot belang geweest als ontwerper van bruggen en kanalen, maar ook het theater van Chalon-sur-Saône en het Hôtel de Ville van Tournus zijn door hem ontworpen. Ander opvallend werk van Gauthey is zijn ontwerp van een universeel grafisch alfabet.
Zijn meesterwerk is het Canal du Centre, een waterweg tussen Digoin en Chalon-sur-Saône, waarmee de rivieren de Loire en de Saône verbonden worden. Hiermee ontstond tevens een open verbinding met de Rhône. Door het creëren van transportmogelijkheden zowel in kanalen als door bruggen, heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de industriële revolutie van het 19e-eeuwse Bourgondië.
De kades van Chalon-sur-Saône, de pont Navilly met een lengte van 156 meter over de rivier de Doubs bij Navilly, een deel van het ‘palais des Ducs‘ in Dijon, zoveel in de Saône-et-Loire doet aan Gauthey denken…
In 1783, volgt de benoeming van Gauthey tot ‘directeur général des canaux de Bourgogne‘ (algemeen directeur van de kanalen van Bourgondië).
In het laatste decennium van de achttiende eeuw (1791) krijgt Gauthey de post van ‘inspecteur Ponts et Chaussées. Hij verhuist hiervoor naar Parijs en trouwt in Parijs op 60-jarige leeftijd met zijn nicht Anne-Claude Gauthey. Zij adopteren het neefje van Gauthey, Henri Navier.
Henri Navier zou later een vermaard wiskundige en ingenieur zou worden. Ook Henri was zeer geïnteresseerd in het bouwen van bruggen en werd een expert in grote constructies. Hij kreeg de opdracht om een brug over de Seine te bouwen.
Navier had het idee om de werken van Gauthey, zijn oudoom, het boek Hydraulische Architectuur, te annoteren en nieuwe edities te publiceren.
De naam van Henri Navier is, samen met die van 71 andere wetenschappers, gegraveerd op de eerste verdieping van de Eiffeltoren.
Hier lees je het hele levensverhaal met zijn werken van Émiland Marie Gauthey.

Legion d’honneur voor Émiland Gauthey
Na de Franse Revolutie bekleedt Émiland Gauthey nog verschillende belangrijke posten in de Haute Administration des Ponts-et Chaussées (Hoge Commissie voor bruggen en wegen) in Parijs.
Wanneer in 1804 Napoleon Bonaparte de onderscheiding ‘Legion d’honneur’ instelt, is Émiland Gauthey één van de eersten die deze hoge onderscheiding uitgereikt krijgt. Van 1805 tot aan zijn dood is hij de hoogstgeplaatste ingenieur van Frankrijk.
Gauthey heeft in zijn leven veel gepubliceerd, enkele publicaties zijn belangrijke naslagwerken geworden, onder andere Mémoire sur l’application de principes de mécanique de la construction des voûtes et des Dômes, over de toepassing van mechanische principes bij de constructie van gewelven en koepels.
Mémoire sur les canaux de navigation wordt postuum door zijn neef gepubliceerd

In 1808 wordt een buste van hem gesneden door Guillaume Boichot, eveneens uit Chalon-sur-Saône. Deze buste is tentoongesteld in het Musée Vivant-Denon in Chalon-sur-Saône.

Het mysterie van de begraafplaats van Gauthey
Op 14 juli 1806 sterft Gautyey plotseling. Zijn begraafplaats is niet bekend. Men vermoedt dat dit op een begraafplaats in Parijs is. Er is echter geen enkel spoor van zijn begraafplaats, ondanks zijn roem weet tot op de dag van vandaag niemand waar deze bekende Bourgondier begraven ligt.
Sinds 1864 is er een straat in het 17e arrondissement van Parijs naar hem vernoemd, Rue Gauthey, uiteraard heeft ook Chalon-sur-Saône haar Rue Gauthey.

bronnen
Le Journal 2020
La Bourgogne d’antan; Thérèse et Daniel Dubuisson
www.larousse.fr
www.gallica.fr
www.monumentum.fr
www.wikipedia.org