Op de Voie Verte tussen Cluny en Mâcon,
ligt een bijzondere tunnel: le Tunnel du Bois Clair.
Deze tunnel op het grondgebied van Berzé-le-Châtel en Sologny,
huist een bijzondere beschermde biotoop in zich.
Er leven hier namelijk zeldzame vleermuizensoorten.
Met een lengte van 1,6 km
is de tunnel veilig en goed verlicht voor fietsers en wandelaars
en een bijzonder avontuur om doorheen te gaan.
Bois Clair
Col du Bois Clair ligt ten noordoosten van het Centraal Massief in de Saône-et-Loire, in het Mâconnais-gebergte. De col heeft een hoogte van 394 meter.
Vanaf de Col du Bois-Clair heb je een prachtig uitzicht op het fort van Berzé-le-Châtel. In dit château vind je sporen van de Romeinse tijd en de Middeleeuwen terug. Het is hier overigens een heel interessante regio, zowel qua natuur, als historie, als archeologie. Zo is dit de streek waar de Franse schrijver, dichter en staatsman Alphonse de Lamartine woonde, veel heeft rondgelopen en een groot deel van zijn inspiratie heeft opgedaan.
In de regio Bois Clair is in de Tweede Wereldoorlog heftig gevochten. Bois Clair was een belangrijk punt op de weg van Mâcon naar Cluny en was wisselend in handen van de Duitsers en de Resistance. Van hieruit begint uiteindelijk in 1944 de bevrijding van Cluny:
krijgen de 2.000 Duitse soldaten het bevel om de haard van de Résistance rond Cluny te vernietigen. De confrontatie vindt plaats op de Col du Bois Clair. Verzetsstrijders slagen erin om via de spoortunnels de toegang tot de stad te blokkeren.
Vervolgens wordt Cluny die dag twee keer gebombardeerd, maar de Duitsers slagen er niet in de stad in te nemen en het verzet te breken. Gedeeltelijk verwoest, wordt Cluny de eerste stad in de Saône-et-Loire die bevrijd is .
Korte geschiedenis van tunnel de Bois Clair
In 1866 wordt een tunnel in Bois-Clair gegraven, als onderdeel van de aanleg van de spoorlijn tussen Mâcon en Moulins.
Het project van het werk strekt zich uit over 1602 meter vanaf de voet van het middeleeuwse kasteel in Berzé-le-Châtel naar de richting van Cluny. Daar wordt halverwege een verticale schoorsteen gegraven, 86 m diep, zodat er 4 aanvalspunten zijn. Deze schoorsteen wordt later gebruikt voor de afvoer van rook.
Begin jaren 2000 ontdekken natuuronderzoekers uit Bourgondië een nieuwe winterslaapplaats voor vleermuizen (125 individuen van 7 soorten) in deze oude spoortunnel.
Voie Verte
In 2004 wordt de Tunnel du Bois Clair onderdeel van de Voie Verte op het traject Cluny-Mâcon (25 km), de route Val Martinien, die de tweed steden in een heuvelachtig parcours, per fiets verbindt. De tunnel gaat onder de pas van de Col du Bois Clair door.door.
Het is de langste fietstunnel op de gehele Voie Verte. Tunnel de Bois Clair is volledig verlicht en goed te befietsen. Het is een speciale ervaring om deze tunnel door te fietsen.
Hier vind je meer informatie over de Voie Verte:
Tunnel du Bois Clair vermijden?
Wanneer je de tunnel op de Voie Verte wilt vermijden, neem je de boucle (lus) n°14 (niveau 4 km: expert), een steile omweg met een deel over een erg drukke weg.
Enkele cijfers
Geopend voor publiek: 2004
Exacte afstand: 1602 meter.
Temperatuur: 11 graden
Fietstijd: gemiddeld 5 minuten
Wandeltijd: gemiddeld 18 minuten
Vleermuizen
Aan het einde van de 20e eeuw, werden in deze tunnel zeven soorten vleermuizen ontdekt die in de tunnel hun winterslaap hielden. ‘s Zomers gebruikten de vleermuizen de tunnel als kraamkamer.
Zo trof men grote aantallen van de zeldzame hoefijzerneuzen, de muisoorvleermuis en de barbastelle (regelmatig meer dan 50 individuen).
Vanwege de winterslaap van bijzondere soorten vleermuizen, is de tunnel in het winterseizoen (half oktober – eind maart) gesloten. Ook van zonsondergang tot aan zonsopgang is de tunnel om deze reden gesloten.
Het doel is om de omstandigheden te behouden die gunstig zijn voor het leven van de vleermuizen die in de tunnel aanwezig zijn.
Aanpassingen voor de vleermuis
Op advies van La Société d’histoire naturelle d’Autun komen er drie aanpassingen in de tunnel wanneer deze geopend wordt voor het grote publiek op de Voie Verte:
1. Het sluiten van de tunnel met houten deuren tijdens de winterperiode (om de winterslaappopulaties te vrijwaren);
2. het aanpassen van de verlichting;
3. het bouwen van een vleermuishok voor de kraamperiode van de grote vleermuis.
Het plan werkt niet optimaal voor de vleermuizen
Het is sinds de opening van de tunnel in 2004 voor gebruikers van de Voie Verte niet altijd goed gegaan met de bescherming van de vleermuizen. Zo zijn er in 2004 veel vleermuizen omgekomen, mede door een ongeschikte installatie aan de bovenkant van de tunnen en door een op 11 juli van dat jaar gehouden hardloopwedstrijd door de tunnel. Wat bij elkaar resulteerde in een oversterfte in de kraamkolonie.
Sinds 2004 nemen de populaties vleermuizen jaar na jaar af. Er is vanaf het jaar 2000 al de stichting CREPESC die zich inspant om de leefomstandigheden van de vleermuizen te verbeteren en zo de diversiteit van de soorten te behouden.
Nu de vleermuizenkolonie in de tunnel ondergebracht is bij Natura 2000, is er hoop dat er een kentering komt in de afnames van de soorten en de aantallen.
"De toevoeging van de Tunnel du Bois-Clair in Clunisois in 2004 aan een deel van de Voie Verte, heeft geleid tot een catastrofale impact op de aanwezige vleermuizen." Het heeft het risico van vernietiging van beschermde soorten in zich."
Het huidige systeem wordt ook door Catherine Amiot, verantwoordelijk voor ecologische transitie en zachte mobiliteit op het departement, als “verouderd, inefficiënt en energie-intensief” beschouwd.
bronnen
https://cpepesc.org/6-nature-et-pollutions
www-leprogres-fr
wiki-macon-sud-bourgogne.fr
www.wikipedia.org
