Wanneer je vanuit Cluny naar het zuiden rijdt, zie je het landschap langzaam veranderen. De glooiende heuvels veranderen in ruiger landschap met hogere, soms rotsachtige, toppen.
Ten westen van Macon doemt een monumentale rots op, de Roche de Solutré. Roche betekent rots, Solutré is vernoemd naar de Gallo-Romeinse villa Solustriacus die in de buurt van de rots lag.
In dit gebied liggen meerdere bijzondere rotsen. Roche de Solutré is de opvallendste met een hoogte van 493 meter. Ben je in voor een bijzondere wandeling, dan is Roche de Solutré een aanrader. In een klein uur loop je naar de top en onderweg heb je steeds wisselende panorama’s.
de laatste keer dat we de Roche de Solutré beklommen, stak er een flinke wind op,
wat eigenlijk heel prettig is wanneer je op een warme dag naar boven loopt
Ontstaan en geschiedenis
Duizenden jaren geleden vormden zich hier vijf heuvels met kalkstenen toppen: le Monsard, le Mont de Leynes, la Roche de Vergisson, la Roche de Solutré en naar het zuiden le Mont de Pouilly.
Roche de Solutré is deel van een zeldzaam geologisch verschijnsel. Tijdens de geologische periode van het Mesozoïcum bedekken warme zeeën dit gebied. Vandaar dat je hier ook fossielen kunt vinden.
Roche Solutré en Vergisson zijn ontstaan door fossiele koraal plateaus. Deze ontwikkelen die zich ongeveer 160 miljoen jaar geleden in die warme zeeën. Zo’n 70 miljoen jaar voor onze jaartelling trekt de zee zich geleidelijk terug.
In het Tertair, het op het Mesozoïcum volgende tijdperk, komen de Alpen op en stort het stroomgebied van de rivier de Saône in. Tegelijkertijd stijgen plateaus ten westen van deze vlakte en kantelen vervolgens naar het oosten.
Door deze bewegingen zijn verschillende soorten land ontstaan, waarna verschillende erosies het landschap vormen. De omliggende bergen zijn afgerond, terwijl de kliffen van de Roche de Solutré en Roche de Vergisson aan één kant een steile rotswand hebben.
Les Carrières de la Lie
Wil je een oude kalksteengroeve bezoeken? Ga dan voor een rondwandeling naar het nabij gelegen Carrières de La Lie.
Voeg je header hier toe
De oude steentijd
In het tijdperk van 20.000 tot 16.000 jaar voor Christus, ontstaat een cultuur in het late tijdperk van de oude steentijd.
Roche de Solutré heeft zijn naam aan dit tijdperk gegeven: het Solutréen.
In 1872 besluit Gabriel de Mortillet, een van de belangrijkste prehistorici van zijn tijd, prehistorische periodes te noemen naar de naam van prehistorische locaties waar ze bijzonder goed zijn vertegenwoordigd. Zo ontstaat de naam Solutréen.
Roche de Solutré zelf dankt zijn naam aan een Gallo-Romeinse villa in de buurt van de Roche, Solustriacus. Deze villa gaf zijn naam ook aan het dorp Solutré.
Oorspronkelijke bewoners en hun mythe
Ruim 50.000 jaar geleden wonen hier jagers die een nomadenleven leiden. Ze behoren tot het volk van de Moustériens. Mogelijk is de Roche een offerplaats geweest. De voet van de rots biedt onderdak en voedsel voor migrerende kuddes.
Het verhaal gaat dat jagers vallen maakten door dieren aan de lage kant van de rots omhoog te jagen en ze op de top over de rand in de afgrond te laten storten.
In zijn beroemde roman Solutré ou les chasseurs de Rennes de la France centrale vertelt Adrien Arcelin over de mythe van de jacht waarbij de dieren neerstorten van de rots. Andere boeken die hij schreef over Solutré: Henri de Ferry en Les fouilles de Solutré.
Adrien Arcelin is een Franse archeoloog uit Fuissé (1838-1904). Terwijl archeologie net in opkomst is, ontdekt hij met Henri Ferry de prehistorische site van Solutré. Adrien Arcelin sterft in La Roche-Vineuse. Hij laat het aan zijn oudste zoon Fabien over zijn belangrijke werk bij de rots voort te zetten.
Aan het einde van de 20e eeuw wijst onderzoek uit dat jagers hun prooien niet van de rots afgooiden. Dit wordt gebaseerd op analyse van de locatie van de gevonden botten ten opzichte van de top van de Roche. Zo zijn er ook geen gebroken botten gevonden, wat toch logisch zou zijn als dieren van zo’n grote hoogte naar beneden storten.
Maar de mythe blijft bestaan…
Voie Romaine en Romeinse villa's
In het gebied van de Roche de Solutré lagen twee Gallo-Romeinse villa’s. De bekendste is Villa Solustriacus.
Villa Solustrica of Solustricus bezette de plaatst van het dorp Solutré-Pouilly. Deze villa gaf zijn naam ook aan het dorp Solutré.
Een tweede Gallo-Romeinse villa, Villa Romain Vergisson lag tussen Roche de Solutré en het naburige dorp Vergisson.
Een oude Romeinse weg tussen Vergisson en Roche de Solutré verbond de twee villa’s: la Voie Romaine.
Gele wegwijzers geven deze weg aan. De Romeinse weg is te herkennen aan de rechte vorm. Je kunt nog steeds over deze weg van de Roche de Solutré naar Vergisson lopen.
Meer over deze geschiedenis is te ontdekken in het Musée des Ursulines in Mâcon.
De Roche in de Middeleeuwen
In de Middeleeuwen heeft Roche de Solutré een belangrijke strategische positie. Koning Raoul (923-936), met de bijnaam Raoul de Bourgogne, wil met zijn fort de grenzen van de Beaujolais beschermen.
Later koopt de bisschop van Mâcon het kasteel van ridder Ponce de Mont-Saint-Jean. Hij betaalt hiervoor 300 zilverstukken en een paard.
In 1330 wordt het graafschap Mâcon verkocht aan de koning van Frankrijk.
Na een wapenstilstand, ondertekend op 4 december 1434 in Mâcon, wordt het château aan de hertog van Bourgondië, Philippe le Bon (Philips de Goede), teruggegeven. Het jaar daarop beveelt de hertog de totale vernietiging van het kasteel. Hij doet dit uit angst dat zijn vijanden het fort opnieuw zouden bemachtigen om de Mâconnais te bedreigen.
De bevolking lijdt erg onder de troepen van het garnizoen die verschrikkelijke plunderingen begaan. Het bevel van de hertog tot vernietiging van het kasteel wordt daarom door de plaatselijke bevolking met vreugde ontvangen.
Er zijn nog enkele fundamenten van het oude fort zichtbaar, soms (enigszins) begraven onder de vegetatie
Invloed van Cluny
In de 10e eeuw ontstaat in Cluny de Benedictijnse abdij en hiervoor worden in Mâcon de eerste wijngaarden aangelegd. Dit gaat dan ten koste van de akkers en weidegronden.
In de 19e eeuw worden bossen en heidevelden op de toppen aangelegd en op de hellingen van de heuvels meer wijngaarden. Aan de voet van de rots liggen bouwland en weiden.
In de eerste helft van de 20e eeuw blijft de landbouw gebaseerd op polycultuur: vooral de veehouderij vormt een essentieel aanvullend inkomen. In het tweede deel van deze eeuw specialiseert deze regio zich definitief in de teelt van de wijnstok en brengt bijzondere wijnen voort.
Hier krijg je een prachtig 360* beeld van Roche de Solutré; ook kun je virtueel het museum binnen.
Grand Site de France
Grand Site de France geeft zijn label aan bijzondere gebieden of bezienswaardigheden in Frankrijk.
Het landschap of de bezienswaardigheid moet uitzonderlijk mooi zijn én een beleid duurzame ontwikkeling voeren. Het Franse ministerie van Ecologie, Duurzame ontwikkeling en Energie kent het label ‘Grand Site’ toe. Tot nu toe zijner zeventien gebieden met dit label.
Roche de Solutré, Pouilly en Roche de Vergisson hebben samen dit exclusieve label al sinds 1955.
Voor het duurzame karakter wordt de begrazing onder andere gedaan door Konik Polski-paarden en doet men er veel aan om de oorspronkelijke grasvelden en bossen te behouden.
Roche de Vergisson
Twee kilometer hemelsbreed van de Roche de Solutré ligt de Roche de Vergisson, beide rotsen hebben dezelfde geologische ontstaansgeschiedenis en zijn de moeite van het beklimmen waard.
Roche de Vergisson komt in 1992 in het nieuws wanneer François Mitterrand de journalisten die op de top van de Roche de Solutré op hem staan te wachten, misleidt door niet de Roche de Solutré te beklimmen, maar de Roche de Vergisson. Hij beklimt de rots alleen met zijn familie, vrienden en zijn officiële fotograaf. Op de top van Roche de Solutré staan veel journalisten tevergeefs te wachten…
Lees hier meer over François Mitterrand en zijn geliefde Bourgogne.
Elk jaar vindt de Randonnée des deux Roches plaats, deze loopt van Solutré naar Vergisson.
Alphonse de Lamartine
De beroemde Franse dichter Alphonse de Lamartine uit Mâcon schrijft over Solutré en Vergisson:
«Deux navires pétrifiés surplombant une mer de vignes»
twee versteende schepen met uitzicht op een zee van wijngaarden
Als je aan komt rijden, en je ziet de contouren van deze twee rotsen, kun je je goed voorstellen hoe de Lamartine tot deze beschrijving komt.
Wil je meer lezen over het leven van Alphonse de Lamartine, de dichter zijn leven grotendeels in de Mâconnais heeft geleefd, daar schrijf ik over in:
leven en werk van Alphonse de Lamartine.
François Mitterrand
Vanaf het einde van WOII beklom François Mitterrand deze Roche jaarlijks op de zondag van Pinksteren. Eerst alleen met zijn vrouw en een kleine vriendengroep, de meesten stammend uit de Rassemblement national des prisonniers de guerre (RNPG). Dit was de Bourgondische verzetsgroep waarvan Mitterrand in 1943 mede oprichter was.
Later, als Mitterrand president is, wordt de groep die de Roche de Solutré mee beklimt steeds groter, vooral ook door het aantal journalisten dat met hem mee loopt. De plaatselijke bevolking is hier niet altijd gelukkig mee, de hele omgeving wordt afgezet om de president veilig de Roche te kunnen laten beklimmen.
Bekijk hier een filmpje over een van die beklimmingen.
In 1978 spreekt Mitterrand de beroemde woorden over Roche de Solutré:
“De là, j’aperçois mieux ce qui va, ce qui vient et surtout ce qui ne bouge pas“ van daar zie ik beter wat gaat, wat komt en vooral wat niet beweegt
In 1992 ziet Mitterrand de grote groep journalisten al staan te wachten op de Roche de Solutre. Dit doet hem besluiten dat jaar niet de Solutré te beklimmen, maar de Roche de Vergisson. Alleen vergezeld door zijn familie, vrienden en zijn officiële fotograaf. Op de top van Roche de Solutré staan veel journalisten tevergeefs te wachten…
Pinksteren 2015 gaat Mitterrand voor de laatste keer Roche de Solutré op, gezien zijn gezondheid was dit grotendeels met een jeep en heeft hij alleen het laatste stukje beklommen.
Wil je meer lezen over Mitterrand en deze jaarlijkse beklimming? In het blog over François Mitterrand schrijf ik over de liefde die Mitterrand had voor de Saône-et-Loire en specifiek voor de Roche de Solutré, het château van Cormatin en voor de stad Cluny.
Sportief op de Roche de Solutré
Museum
De Roche werd in 1866 herontdekt door Henry Testot- Ferry. Hij houdt zich tot aan zijn dood in 1870 bezig met opgravingen.
Samen met Adrien Arcelin doet hij veel prehistorische vondsten. Zijn verzameling omvatte 5.262 stukken, onder andere duizenden botten van oerossen, bizons, mammoeten en paarden.
Meer dan een eeuw worden er verdere opgravingen en ontdekkingen gedaan. Dit landschap is één van de rijkste vindplaatsen van Europa: vuurstenen van hoge kwaliteit, voor die tijd geavanceerde stenen werktuigen, voorwerpen die waarschijnlijk siervoorwerpen zijn geweest …..
In het museum vind je veel over de prehistorie en een deel van de opgravingen.
Naast de collectie van de opgravingen heeft het museum maquettes van jachttaferelen, animaties en audiovisuele voorstellingen.
Zo was er vorig jaar een expositie over het leven in de prehistorie. Het museum vergeleek dit met een kijkje in een Flinstone huis, terug in de geschiedenis van deze streek.
De rijke collectie is over veel musea verspreid, tot aan de Verenigde Staten en Rusland.
Architect Guy Clapot
Het museum is ontworpen door het uitschrijven van een architectuurwedstrijd. Vereisten waren dat het museum volledig werd in gegraven en twee belangrijke elementen van het landschap toonden: de ‘neus van de rots’ aan de ene kant, de archeologische vindplaats en de Saône vallei anderzijds.
De wedstrijd wordt gewonnen door de Straatsburgse architect Guy Clapot.
Het museum is geplaatst onder een koepel met planten, en is vanuit de verte nauwelijks zichtbaar.
Botanische tuin
Naast het museum is ook een bezoek aan de botanische tuin een aanrader. Je vindt hier veel plantensoorten die zeldzaam en vaak beschermd zijn. De ingang is vanuit het museum.
Wijngaarden
In dit gebied vind je veel wijngaarden, het is dan ook een bekend wijngebied, mede ontstaan door de invloed van Cluny.
Sinds de jaren 1950 heeft monocultuur voorrang op polycultuur en is de wijnbouw overheersend en rendabel gemaakt. Er zijn gerenommeerde wijnappellations als Pouilly-Fuissé, Mâcon-villages en Saint-Véran. De Pouilly-Fuissé heeft Chardonnay als de enige druivensoort.
Rondom de Roche de Solutré zijn verschillende wijncoöperaties waar je deze wijnen kunt proeven en kopen.
Iets meer naar het zuiden begint de Beaujolais, die natuurlijk ook veel goede wijnen geeft.
Wandelroutes rond de Roche de Solutré
Deze Grand Site heeft vijf mooie routes uitgezet die geschikt zijn om te lopen of met de mountainbike te rijden. Je gaat door de omgeving met wisselende landschappen. De route ‘3 roches’ voert langs Roche de Solutré, Roche de Vergisson en de Mont de Pouilly. Een andere aanrader is de Route du Val Lamartinier (16km).
In de winkel Maison du Grand Site koop je voor €0,20 een wandelkaart.
Hier vind je vijf volledig uitgewerkte wandelroutes rondom de Roche de Solutré. Je kunt routes kiezen van 4, 8, 12 of 14 km.
Geocaching
Ben je op zoek naar een uitdagende manier om de omgeving te ontdekken? Ga dan met je smartphone voor geocaching.
In de museumwinkel kun je de applicatie krijgen.
Klik hier voor meer informatie.
Praktische informatie
Vanaf autoroute A6: afslag 29 Moulins/Mâcon, vervolgens richting gare TGV Loché, daarna Solutré volgen.
- Beneden bij Roche de Solutré liggen twee grote parkeerplaatsen. Parkeren buiten deze parkeerplaatsen is ten strengste verboden.
- Meer informatie is te vinden op: rochedesolutre.com.
- Kijk op de website voor openingstijden van het museum.
- Toegangstarieven: €5 voor volwassenen, kinderen onder de 18 jaar zijn gratis.
- Je kunt gebruik maken van een Nederlandse audiotour.
- Met een gids naar boven? Van tevoren reserveren!
- Adres en route : Roche de Solutré, 71960 Solutré-Pouilly.
- Neem voor een wandeling goede wandelschoenen en voldoende water mee.
bronnen
- ecotoerisme.eu/frankrijk/grand-site-de-france
- http://rochedesolutre.com/nl
- www.wikipedia.fr
- Dictionnaire amoureux de François Mitterrand
- Bourgondië anders van Marc Demeyer
