François Mitterrand voelde zich sterk verbonden met de Bourgogne. Hij deelt een bijna levenslange geschiedenis met deze streek. Van zijn verzetsdaden rond Cluny, de jaarlijkse beklimming van de Roche de Solutré, zijn schoonfamilie in Cluny, de veelvuldige bezoeken aan het château de Cormatin tot aan zijn liefde voor de Mont Beuvray.
Door zijn vrouw Danielle Gouze leert Mitterrand de Saône-et-Loire goed kennen, zijn schoonfamilie komt uit Cluny, hij bezoekt de familie regelmatig. Mitterrand zegt dat hij begraven wil worden op de Mont Beuvray, bij Bibracte ten westen van Autun.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog komt Mitterrand in Duits krijgsgevangenschap. Hij wordt als dwangarbeider tewerkgesteld in de akkerbouw en bij aanleg van wegen. Door zijn contact met andere krijgsgevangenen met veel verschillende achtergronden, worden zijn politieke overtuigingen beïnvloed.
Bij zijn zesde poging in 18 maanden om te ontsnappen, lukt het Mitterrand uit het Duitse krijgsgevangenschap te ontvluchten en keert hij in december 1941 terug naar Frankrijk. Hij gaat wonen in het ‘niet-bezette’ deel van Frankrijk, Vichy-Frankrijk.
Mitterrand begint in 1943 met de oprichting van een verzetsgroep, die voornamelijk werd samengesteld uit ex-krijgsgevangenen, le Rassemblement national des prisonniers de guerre (RNPG). In november 1943 houdt de Gestapo een razzia in een flat in Vichy. Zij hopen daar de verzetsstrijder ‘François Morland’ aan te treffen. Mitterrand is op dat moment echter in Parijs en wordt door vrienden gewaarschuwd.
Danielle Gouze
Antoine Gouze, geboren in 1885 in Cluny, is leraar in Roussillon, een klein dorpje aan de voet van de Lubéron. Hij ontmoet Renée Flachot uit Chalon-sur-Saône. Renée is net als Antoine werkzaam in het onderwijs. Antoine en Renée treden in het huwelijk en krijgen drie kinderen: Roger, Madeleine (vaak Christine genoemd) en Danielle.
Antoine wordt collegehoofd in Villefranche-sur-Saône, maar uit deze functie ontslagen door de Vichy-regering als hij weigert een inventaris te maken van joodse leraren en studenten op zijn college. Dit heeft de Vichy-regering hem gevraagd. Vervolgens keert Antoine eind jaren 1940 met zijn gezin terug naar Cluny. De familie geeft haar huis krijgt de naam ‘la Romada’, naar de drie kinderen Roger, Madeleine en Danielle.
Vanaf 1941 raakte de familie Gouze betrokken bij het verzet. La Romada wordt in de Tweede Wereldoorlog een ontmoetingsplek voor verzetsleden, waaronder Henri Frenay en Berty Albrecht. In de eerste jaren van de oorlog heeft het gezin geregeld ondergedoken leden van de Maquis (Maquisards) in huis. Tegenwoordig heet deze straat waaraan La Romada ligt, ‘Rue Berty Albrecht’, genoemd naar de dappere verzetsvrouw Berty Albrecht.
Danielle sluit zich al op zeventienjarige leeftijd aan bij het verzet tegen de Duitse overheersing en het Vichy-regime.
Haar oudere zus Christine stelt haar in 1944 voor aan iemand uit het verzetsnetwerk, ‘François Morland’. Deze François moet uit Parijs vluchten, hij is de leider van een inlichtingennetwerk en ontdekt door de Gestapo. Hij zal per trein naar de Bourgogne reizen, waar de familie Gouze hem onderdak wil verlenen. Zo’n reis is zeer gevaarlijk voor een gezocht persoon. Het verzet zoekt een meisje dat op deze treinreis voor zijn verloofde wil spelen om François voor de Gestapo minder opvallend te maken. Danielle wil dit wel doen. Voor ze op hun bestemming zijn, is deze dekmantel echter al een realiteit geworden…
Na de bevrijding trouwen Danielle en François op 28 oktober 1944 in de kerk van Saint-Séverin in Parijs.
Danielle wordt een bekend Frans schijfster en activiste. Zij neemt het onder andere op voor onderdrukte volken. Danielle keert graag en regelmatig terug naar Cluny, “ma ville de coeur”.
Tot aan de dood van François blijven Danielle en François samen.
Ook Roger en Madeleine worden beroemde Franse persoonlijkheden; Roger is auteur van talrijke boeken en journalist bij Radio France, Christine is filmproducent en echtgenote van Roger Hanin.
Anekdote 'Qui-est-ce?'
"Qui-est-ce ?” ”Elle est ravissante, je veux l'épouser”, rêve Mitterrand.
Op een dag in de lente van 1944 neemt Roger zijn vriend François mee naar haar huis van zijn zus Madeleine. Boven de piano hangt een fotoportret:
“Wie is het?” vraagt François Mitterrand
“Mijn zus, Daniëlle”, antwoordt Roger. “Ze is lief, ik wil met haar trouwen”, droomt Mitterrand.
Mitterrand in Cluny
François Mitterrand komt graag en regelmatig terug in Cluny en altijd in het huis aan de Rue Berthy Albrecht, bij zijn schoonfamilie. Mitterrand houdt ervan alleen, zonder zijn lijfwachten, een wandeling door Cluny te maken, steeds in het gezelschap van zijn trouwe labrador.
Monuments aux morts Cluny
Als ‘ministre des Anciens combattants’ (minister van Veteranen) huldigt François Mitterrand op 11 augustus 1948 het Monument aux morts van Cluny in. Een herinnering aan de slachtoffers van de WO II. Cluny heeft zwaar geleden in deze oorlog. Mede omdat hier belangrijke verzetshaarden waren. Deze kleine stad heeft massa-arrestaties, deportaties, rouw en vervolgens bombardementen gekend. Op 11 augustus 1944 vernietigt een Duits bombardement de wijk Malgouverne, een quartier dichtbij de abdij.
Mitterrand vervult deze plechtigheid samen met generaal Jean de Lattre-de-Tassigny, inspecteur-generaal van de strijdkrachten, en Charles Pleindoux, de burgemeester van Cluny.
CENTRE DES FLUS ACTIFS DE LA RÉSISTANCE SOUS L'OCCUPATION ALLEMANDE CLUNY A ÉLEVÉ CE MONUMENT À LA MÉMOIRE DE SES FILS MORTS POUR LA PATRIE, SOLDATS, RÉSISTANTS, MAQUISARDS, DÉPORTÉS, PATRIOTES VOLONTAIRES DU RÉGIMENT DE CLUNY DU COMMANDO ET DU IVE BATAILLON DE CHOC VICTIMES DES BOMBARDEMENTS AÉRIENS DU XI AOÛT WCMXLI. APRÈS LES JOURS SOMBRES DE MCMXL CLUNY A RÉPONDU À L'APPEL VENU D'OUTRE MANCHE PUIS PARTICIPÉ À LA LIBÉRATION DE LA FRANCE ET À LA CAMPAGNE D'ALLEMAGNE. À L'HISTOIRE DE LA CITÉ A ÉTÉ AJOUTÉE UNE PAGE AURÉOLÉE DE GLOIRE
Roche de Solutré
Ter gelegenheid van Hemelvaartsdag 1946 worden in Cluny gezinsbijeenkomsten gehouden. Al enkele jaren wordt dan de Roche de Soltré beklommen. Aan het einde van een familiemaaltijd stelt Roger Gouze, de oudere broer van Danielle, een wandeling voor en wil hij zijn zwager voorstellen aan Roche de Solutré.
François Mitterrand is gefascineerd door deze 360 ° -visie met deze overweldigende natuur. Met Roger spreekt hij af dat ze het volgende jaar zullen terugkeren naar dit Pouilly-parcours.
Vanaf nu beklimt François Mitterrand jaarlijks de Roche de Solutré. De eerte jaren nog steeds op Hemelvaartsdag. Begin jaren vijftig is het op een Hemelvaartsdag erg somber weer. De klim wordt uitgesteld tot Pinksteren. Het is vanaf nu altijd Pinksteren gebleven. Mitterrand blijft de rots jaarlijks beklimmen, met familie, vrienden en vaak ook in aanwezigheid van zijn politieke vrienden.
Later, als Mitterrand president is, wordt de groep die de Roche de Solutré mee beklimt groter, vooral ook door het aantal journalisten dat met hem mee loopt. Voor hen uit loopt de Baltische labrador van de president.
De plaatselijke bevolking is niet altijd gelukkig met de enorme belangstellig voor dit jaarlijks ritueel, de hele omgeving wordt afgezet om de president veilig de Roche te kunnen laten beklimmen.
Voorafgaand aan de beklimming wordt de maaltijd gebruikt in de Auberge de Solutré of in de Auberge de la Rochette in Bourgvilain. Na afloop dineert de president soms in l’Ermitage in Cluny. Hij deed dit vaak samen met aanwezige journalisten.
Klik hier voor een filmpje waarop François Mitterrand de Roche de Solutré beklimt.
In 1978 spreekt Mitterrand de beroemde woorden over la Roche de Solutré:
“De là, j’aperçois mieux ce qui va, ce qui vient et surtout ce qui ne bouge pas.“
Bij de beklimming is steeds een grote groep journalisten aanwezig, zij hopen mooie quotes van hem te kunnen noteren. Eenmaal, in 1992, leidt Mitterrand de journalisten om de tuin door dat jaar niet de Roche de Solutré te beklimmen, maar de Roche de Vergisson. Alleen vergezeld door zijn familie, vrienden en zijn officiële fotograaf. Op de top van Roche de Solutré staan veel journalisten tevergeefs te wachten…
Pinksteren 1995 gaat Mitterrand voor de laatste keer Roche de Solutré op, het is zeer tegen de zin van zijn lijfarts en zijn vrouw Danielle in. Mitterrand is nog herstellend van een operatie, zijn gezondheid is zwak. Dat jaar gaat hij grotendeels met een jeep naar boven en beklimt hij alleen het laatste deel. Het is de vijftigste, en bijna rituele, beklimming.
François Mitterrand heeft bijgedragen aan de bekendheid van Solutré-Pouilly. Een van de burgemeesters van het dorp noemde “monsieur Mitterrand de beste vertegenwoordiger van het dorp”.
Château de Saint Point
Het is in Saint-Point dat François Mitterrand discreet zijn jaarlijkse pelgrimstocht naar Roche de Solutré beëindigt.
In 1990, het jaar van de viering van de tweehonderdste verjaardag van de geboorte van Lamartine, wordt hij op het kasteel verwelkomd door de familie van Noblet, afstammeling van een zus van de dichter.
François Mitterrand komt graag op château de Saint Point, en is er een graag geziene gast.
François Mitterrand en het château van Cormatin
De voormalige president van de Republique François Mitterrand was een geregeld bezoeker van het château de Cormatin.
Vaak deed hij dit als hij zijn wandeling naar de top van la Roche de Solutré had gemaakt.
'Mijn wandelingen brengen me elk jaar opnieuw naar Cormatin. En elke keer opnieuw is het een verademing. Dit is de streek van Lamartine. Daar ontmoette hij Nina de Pierreclau en probeerde haar lief te hebben; later schreef hij er zijn politiek programma. En hij keerde er in de herfst van zijn leven terug, toen alleen nog de poëzie belangrijk was.
Mitterrand hield vooral veel van de tuinen van het château de Cormatin en hij nam er graag gasten mee naar toe.
Mitterrand ontvangt Mikhaïl Gorbatchev in Cormatin
Op 23 mei 1994: verwelkomt de president Mikhaïl Gorbatchev in Saône-et-Loire. Gorbatchev is voormalig president van de Sovjet-Unie en winnaar van de Nobelprijs voor de vrede van 1990.
Na ’s ochtends romaanse kerken te hebben bezocht en geluncht te hebben in een restaurant aan de oevers van de Saône, bezoeken zij het château van Cormatin.
Ter herinnering aan dit bezoek planten de twee staatslieden een eik in de tuinen van het kasteel. Deze eik staat nog steeds in de tuinen.
Klik hier voor een filmpje van dit bezoek.
Henri Guilleman
François Mitterrand en Henri Guilleman ontmoeten elkaar een aantal keer in hun levnr. Voor hun vijfde ontmoeting, op 10 augustus 1984, nodigt Mitterrand Guilleman uit op het château de Cormatin.
Henri Guilleman (geboren op 19 maart 1903 in Mâcon) s een bekend gezicht in Frankrijk. Hij is historicus, criticus, auteur en maker van belangwekkende radio- en televisieprogramma’s. Als auteur schrijft hij onder andere over grote personages uit de Franse geschiedenis.
Ontmoeting met Simonet-Lenglard
Na al die jaren naar het château van Cormatin komend, zijn er warme banden ontstaan tussen de huidige eigenaren van het château en de familie Mitterrand. In 1992 bezoekt François Mitterrand opnieuw het château. Ditmaal om een ontmoeting te hebben met Marc Simonet-Lenglard, mede-eigenaar en restaurateur van het kasteel.
François Mitterrand en Alphonse de Lamartine
Op 12 oktober 1990 is Mitterrand in Mâcon voor de viering van de tweehonderdste geboortedag van Alphonse de Lamartine, de beroemde dichter, schrijver en staatsman uit Mâcon. François Mitterrand is een bewonderaar van deze dichter en houdt een toespraak bij de opening van de conferentie.
Taizé
Tijdens zijn bezoek aan de Bourgogne doet François Mitterrand ook graag de communauteit van Taizé aan.
TGV
Op 21 september 1981 komt Mitterrand naar het station van Mâcon-Loché voor de lancering van de nieuwe en snelle treinverbinding: de TGV (Train à la Grand Vitesse). Mitterrand is hier met de burgemeester van Mâcon, Michel-Antoine Rognard. Mitterrand reist op en neer naar het station van Le Creusot – Montceau – Montchanin.
Met Mâcon-Loché is Le Creusot TGV het eerste station in Frankrijk dat op de TGV is gebouwd.
Opnieuw een ceremonie in Cluny
Op dinsdag 14 februari 1984 komt Mitterrand opnieuw naar Cluny, nu als president van de Republiek. Er vindt een ceremonie plaats ter herinnering aan de verzetsstrijders Berty Albrecht en Jacques Guéritaine
In zijn toespraak herinnert Mitterrand aan de diepe rouw van Cluny vanwegen de WO II, massa-arrestaties, deportaties, vervolgens bombardementen. Mitterrand noemt met name de wrede deportatie van 71 inwoners op 14 februari 1944.
Hij eindigt zijn toespraak met de woorden:
Vive la Résistance, Vive Cluny, Vive la République, Vive la France!
Begraafplaats van François Mitterrand
François Mitterrand sterft op 8 januari 1996 op 79-jarige leeftijd.
Zoals in het begin van dit artikel geschreven, wil Mitterrand graag begraven worden in de Bourgogne, in Mont Beuvray, ten westen van Autun. Het is zijn wens begraven te worden onder een eik op de top van de Mont Beuvray.
Mont Beuvray is een historische én symbolische plaats. Het is een van de hoogste bergen van de Morvan. Hier vestigden de Galliërs in de tweede eeuw vC een oppidum, Gallische vestingstad. De historische plek waar Vercingétorix werd uitgeroepen tot leider van het verenigd Gallië tegen de Romeinse overheersing.
In 1995 koopt Mitterrand hier in het geheim op de top van de berg een klein perceel. Hij koopt het voor het symbolische bedrag van één frank. Tijdens de zomer wordt dit door de pers onthuld en veroorzaakt ophef en onrust, onder andere onder de plaatselijke bewoners.
De familie ziet ervan af om François Mitterrand op deze plek zijn laatste rustplaats te geven. Mitterrand wordt op 11 januari 1996 in een privéceremonie begraven in Jarnac, zijn geboortestad.
Tegelijkertijd wordt in aanwezigheid van een zestigtal staatshoofden en regeringsleiders een plechtige eerbetoon gebracht in de Notre-Dame de Paris. 11 januari 1996 is uitgeroepen tot nationale rouwdag.
Begraafplaats van Danielle Mitterrand-Gouze
Danielle, de vrouw van François Mitterrand, overlijdt op 22 november 2021 en wordt op 26 november begraven op de begraafplaats van Cluny. In de grafkelder van de familie van Mitterrand in Jarnac is geen ruimte meer over voor haar.
Nalatenschap
Mitterrand heeft zich in zijn periode als president sterk gemaakt voor afschaffing van de doodstraf, voor liberalisering van radiogolven, decriminalisering van homoseksualiteit, pensionering op 60-jarige leeftijd, een vijfde week betaalde vakantie en een grote impuls aan het culturele leven gegeven. Hij was tevens een groot voorstander van de Europese Unie.
Mitterrand was helaas ook de president die op 10 juli 1985 opdracht gaf tot de aanslag op de Rainbow Warrior van Greenpeace. Het schip lag in de haven van Auckland en zou uitvaren om te protesteren tegen de Franse kernproeven op Moruroa. Een aanslag op de Rainbow Warrior verhinderde dit en het schip zonk snel. De Nederlandse fotograaf Fernando Pereirakwam hierbij om het leven toen hij terugging naar zijn hut om zijn materiaal te redden.
Mitterrand veroordeelt de aanslag, maar jaren later kwam aan het licht dat hij persoonlijk toestemming heeft gegeven voor deze aanslag.
bronnen
Le Journal, mei en november 2021o
Connaissance des art5
www.gallica.fr
www.liberation.fr/politiques
http://qrcode-cluny.cluny.fr/index.php?static5/11aout
cluny-histoiresdhistoire.com
www.wikipedia.fr
https://châteaudecormatin.com
www.ina.frs n
